Kiedy można podwyższyć / obniżyć / uchylić obowiązek alimentacyjny względem dziecka? To pytanie zadają sobie wielokrotnie rodzice borykający się bądź to z trudem samodzielnego wychowywania dziecka, bądź to z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego orzeczonego wyrokiem Sądu.

Przesłanką zmiany orzeczenia o wysokości obowiązku alimentacyjnego jest istotna zmiana sytuacji po stronie potrzeb osoby uprawnionej, bądź też po stronie możliwości zarobkowych po stronie osoby zobowiązanej. Zmiana wysokości obowiązku alimentacyjnego może następować zarówno w kierunku jego podwyższenia, jak i obniżenia. Sam upływ czasu nie przesądza takiej korekty, chociaż niewątpliwie wiąże się z procesem inflacji, jak też ze wzrostem potrzeb wzrastającego dziecka.

Fakt, że młody człowiek dorasta, w międzyczasie przechodzi kolejne etapy edukacji, przekłada się na zróżnicowaną strukturę jego potrzeb w różnych okresach jego życia, począwszy od potrzeb czysto egzystencjalnych w pierwszych miesiącach i latach jego życia, poprzez subtelne potrzeby związane z rozwojem jego zainteresowań i pasji w okresie szkolnym, aż po sprecyzowaną ścieżkę edukacji i przygotowania do życia zawodowego.

Prawo dziecka do zaspokajania jego potrzeb nie jest jednak bezwzględne, każdorazowo uzależnione jest bowiem od poziomu życia osób zobowiązanych do alimentacji – możliwości zarobkowych rodziców. Obowiązek alimentacyjny obciążający rodziców nie może prowadzić bowiem do zachwiania równowagi materialnej pomiędzy poszczególnymi osobami, musi uwzględnić konieczność zaspokajania własnych potrzeb i kosztów utrzymania przez rodzica zobowiązanego do świadczeń alimentacyjnych. Nie oznacza to jednak, że pozostawanie osobą bezrobotną, albo zatrudnioną w oparciu o umowę cywilnoprawną chroni przez wyższymi świadczeniami alimentacyjnymi. Dla ustalenia ich wysokości bierze się bowiem pod uwagę nie tyle rzeczywisty dochód rodzica, ile dochody, jakie mógłby on uzyskiwać z prawidłowym wykorzystaniem swoich możliwości zarobkowych, tj wiedzy, wykształcenia i doświadczenia zawodowego.

Ustalanie możliwości zarobkowych osób zobowiązanych do świadczeń alimentacyjnych bywa najtrudniejszym elementem postępowania dowodowego w sprawach o alimenty, albowiem wymaga sięgania często do niestandardowych źródeł informacji.

Mówi się jednak, że nie ma rzeczy niemożliwych, zatem stanowi to jedno z ciekawszych wyzwań dla prawnika w procesie sądowym.

Autor: Elżbieta Łuka – adwokat. Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Od 2006 roku członek Izby Adwokackiej w Katowicach, prowadzący indywidualną Kancelarię Adwokacką w Gliwicach. Posiada ponad 10 letnie doświadczenie, swoją pracę traktuje jako służbę i wykonuje ją z pasją. Najchętniej pomaga w sprawach rodzinnych, karnych, majątkowych, spadkowych oraz cywilnych i gospodarczych. Każdego Klienta i każdą sprawę traktuję indywidualnie