Niemal każdemu z nas może zdarzyć się, że padniemy ofiarą czyjegoś działania, w wyniku którego doznamy szkody osobistej lub majątkowej. Trudno takich sytuacji uniknąć. Jednak, gdy już się zdarzą, warto wiedzieć, jak postępować, by uzyskać naprawienie szkody w pełnym wymiarze.
Przede wszystkim należy prawidłowo udokumentować zdarzenie powodujące szkodę – uzyskać oświadczenie sprawcy obejmujące wszystkie istotne informacje o okolicznościach zdarzenia oraz o osobie odpowiedzialnej za nie, wykonać dokumentację fotograficzną miejsca zdarzenia i skutków szkody, a także zachować wszelką dotyczącą zdarzenia korespondencję.
To pozwoli na ustalenie podstaw odpowiedzialności sprawcy.
Nie mniej istotne jest zabezpieczenie dowodów potwierdzających skutki, jakie szkoda wywołała, a to dokumentacji lekarskiej, zaświadczeń i rachunków obejmujących koszty poniesione w wyniku powstania szkody i likwidacji ich skutków.
Nie wszystkie jednak koszty likwidacji szkody muszą być uznane za zasadne i zwrócone przez sprawcę szkody, lub jego ubezpieczyciela. Zwrotowi podlegają jedynie takie koszty, które pozostają w bezpośrednim związku przyczynowym ze szkodą, są uzasadnione w danych okolicznościach, oraz nie są nadmierne.
Art. 361 § 1 kodeksu cywilnego wskazuje, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Jednocześnie poszkodowany zobowiązany jest do podejmowania działań zmierzających do zminimalizowania szkody, jak też ma obowiązek optymalizowania wydatków ponoszonych w związku ze szkodą, a o interesy drugiej strony, tj. sprawcy lub ubezpieczyciela, winien dbać jak o swoje własne.
Zasada ta doznaje jednak wyjątków, w tym zakresie powstało bowiem bogate orzecznictwo Sądów, w tym Sądu Najwyższego, wskazujące, że zwiększone koszty i wydatki mogą być usprawiedliwione okolicznościami sprawy. Do takich wyjątkowych okoliczności mogą należeć np. koszty prywatnego leczenia i rehabilitacji w sytuacji gdy brak jest możliwości skorzystania z odpowiednich świadczeń w ramach publicznej opieki zdrowotnej, np. z uwagi na brak dostępności stosownych świadczeń od ręki, w terminie uzasadnionym względami medycznymi, czy koszty wynajmu specjalistycznego pojazdu zastępczego, wykorzystywanego w działalności gospodarczej poszkodowanego.
Reasumując, skuteczne dochodzenie naprawienia szkody sprowadza się do prawidłowego udokumentowania i uzasadnienia roszczenia.